Bilgisayar Mühendisliği-BLGM(Türkçe)

Ayrık matematik dersi; matematik, bilgisayar bilimleri ve mühendislik alanlarında uzmanlaşmakta olan öğrencilere verilen ilk kalkülüs dışı matematik dersidir. Bu ders, matematiğin süreklilik içermeyen ayrık kavramlarını ve bu kavramları incelemek için kullanılan matematiksel araç ve teknikleri tanıtmak üzere tasarlanmıştır. Ayrık matematik; kümeler, ilişkiler (bağıntılar), fonksiyonlar, önermeli mantık ve Bool cebirinin temelleri, matematiksel tümevarım, özyineleme ilişkileri, temel ve ileri sayma teknikleri, çizgeler ve ağaçlar gibi farklı kavramları içerir. Bu ders, aynı zamanda, tümevarım tekniği, doğrulama tablosu, Venn şeması yöntemi, güvercin yuvası ilkesi dahil olmak üzere matematiğin bazı ispat tekniklerini tanıtır. Ayrıca, ayrık matematik; daha ileri dersler için kapıdır. Ayrık matematik; veri yapıları, algoritmalar, veritabanı sistemleri, sayısal mantık tasarımı, sayısal mantık sistemleri, yöneylem araştırması, özdevinimlik (otomata) teorisi, bilgisayar güvenliği, soyut cebir, matematiksel modelleme, geometri ve topoloji olmak üzere birçok dersler için matematiksel temelleri sağlar.

ENGL171, birinci sınıf, İngilizce dil dersidir. Bu ders üniversitedeki 4 yıllık Türkçe eğitim veren bölümler için hazırlanmıştır. Bu ders öğrencilerin Avrupa Ortak Dil Çerçevesinde belirtildiği gibi, İngilizce seviyelerini A1 seviyesine getirmeleri ve İngilizcelerini geliştirmeleri için düzenlenmiştir. Bu ders ayrıca öğrencilerin dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerini geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Limit ve süreklilik. Türev ve türev kuralları, yüksek derece türevler, zincir kuralı. İlişkili değişim hızı. Roll ve ortalama değer teoremleri. Kritik nokta, asimptot tayini ve eğri çizimi. İnegral hesap: İntegralin temel teoremi. İntegrasyon teknikleri. Belirli integral. İntegralin geometri ve bilimdeki uygulamalrı. Belirsiz formlar. L'Hospital kuralı. Sonsuz integraller. Sonsuz seriler, Geometrik seriler, kuvvet serileri, Taylor serileri, binom serileri.

Physics and measurement, vectors, the vectors (one and one in two dimensions) applications, Newton's laws and practices, circular motion, work and energy, conservation of energy and change, linear momentum and collision problems, energy and momentum conservation, solid hard rotation about an axis, rolling motion, angular momentum and static balance.

Bilgisayar mühendisliğinin güncel ve özel alanlarına giren seminerler verilmektedir. Konuşmacılar, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü de dahil olmak üzere DAÜ?nün farklı bölümlerinden, uluslararası üniversitelerden, endüstriden gelmekte ve derslerde işlenmeyen konulardan sunumlar yapmaktadırlar.

C programlamasına bakış. Sıradan işlem yapısı. Veri tanımlamaları ve yapısı, aritmetik operatörler ve aritmetik deyimler ve atama deyimi ve operatör öncelikleri. Basit giriş çıkış fonksiyonları. (printf, scanf, fprintf, fscanf, gets, puts). Koşul deyimleri ile ilgili operatörler (if, switch) deyimleri. Döngüler ve çeşitli döngü yapıları. While, do-while ve for döngüleri. Goto, break ve continue deyimleri. Alt programlama ve Fonksiyon kullanımı. Özdevingen (recursive) fonksiyonları. Dizin tanımlamaları ve kullanımı. Dizinlere başlangıç değeri atanması. Pointer tanımı ve C dilinde kullanımı. Yapılara (structure) giriş

ENGL172, birinci sınıf, ikinci dönem İngilizce dil dersidir. Bu ders üniversitede Türkçe eğitim veren bütün 4 yıllık programlara sunulmaktadır. Bu ders öğrencilerin Avrupa Ortak Dil Çerçevesinde belirtildiği gibi, İngilizce seviyelerini A1 seviyesine getirmeleri ve İngilizcelerini geliştirmeleri için düzenlenmiştir. Bu ders ayrıca öğrencilerin dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerini geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Kuvvet Serileri, Taylor Serileri, Parmetrik denklemler, Vektörler, Vektör değerli fonksiyonların limitleri, türevleri ve integralleri, Düzlemler ve Yüzeyler, İki değişkenli fonksiyonlar, Kısmi Türev, Teğet düzlemler ve diferensiyeller, İki katlı integralleri Üçkatlı integraller, Vektör alanları, Eğrisel integrallerin temel teoremleri, Yüzey integralleri.

Isı, Termodinamiğin 1. ve 2. yasası, Elektrik alanlar, Gauss kanunu,elektriksel potansiyel,Manyetik alanlar, manyetik alan kaynakları, Faraday kanunu, indüktör, alternatif akım devreleri, elektromanyetik dalgalar. Yarıiletkenler, diyot ve devreleri, transistörler ve yükseltici devreler.

Sayı Sistemleri (İkili Sayılar, Sekizli ve Onaltılı Sayılar, Sayı Tabanı Çevrimleri, Tamamlayıcılar, İşaretli İkili Sayılar, İkili Kodlar, İkili Mantık). Bool Cebiri ve Mantık Kapıları (Temel Tanımlar, Bool Cebirinin Temel Özellikleri, Bool İşlevleri, Standard Formlar, Diğer Mantık Operatörleri, Sayısal Mantık Kapıları, Tümleşik Devreler). Bool İşlevlerinin Sadeleştirilmesi, (Harita Metodu, İki, Üç ve Dört Değişkenli Haritalar, Çarpımların Toplamı Şeklinde Sadeleştirme, NAND ve NOR Kurulumları, Diğer İki Seviyeli Kurulumlar, Farketmez Durumlar.) Bileşimsel Mantık (Devre Analizi Aşamaları, Tasarım Aşamaları, Toplayıcılar, Çıkarıcılar, Kod Çeviriciler, Çok Seviyeli NAND Devreleri, Çok Seviyeli NOR Devreleri, XOR ve XNOR işlevleri). Tümleşik İşlem Elemenları, İkili Toplayıcı ve Çıkarıcılar, Onluk Toplayıcı, Kod Çözücüler ve Kodlayıcılar, Çoğullayıcılar ve Tekleyiciler). Senkron Ardışık Mantık, Flip-Flop(FF), Saatli Ardışık Devrelerin Analizi. Saatli Ardışık Devrelerin Tasarımı: Tasarım Prosedürü, Durum Azaltma, Durum Atama ve FF Tetikleme Tabloları.

C programlamasına bakış. Veri tipleri, göstergeçler, dizinler, Fonksiyon cağırmalar.(call by Value, Call by reference prensipleri). Yapı(structure) tanımlamaları, dizinli değişkenlerde yapı kullanımı, yapıların fonksiyonlarda kullanımı. Dinamik bellek tanımlaması. Veri yapılarına giriş, basit veri yapılarının bellek gösterimleri(karakter,tam sayı kesirli sayı ). Soyut veri tipi kavramı. Dizilerin(arrays) veri yapıları ve işlemleri. Yıgıtlar:Basit yıgıt yapısı, C programlamasında yıgıt kullanımı. Özyinemeli (Recursive) program yapısı:Factorial, Fibonacci ve Binary arama da özyinemeli programlama kullanımı. Kuyruklar(Queues) ve veri işleme. C programlaması ile kuyruk kullanımı. Baglaclı listeler. Yıgıt ve kuyrukların baglaclı listede kullanımları. C programlaması ile bağlaclı liste kullanımı. Dairesel listeler, çift bağlaclı dairesel listeler. Ağac veri yapılari(Treees): Ikili ağaç gösterimi ve ağaclarda bilgi arama yontemleri. İkili ağaç yaratma ve binary arama ile bilgi sorgulama. Graph türü veri yapıları. Arama, sıralama algoritmalarının faklı veri yapıları ile uygulamaları.

Java programlama dilinin temelleri. Nesneye dayalı programlamaya giriş. Sınıflar, nesneler, yöntemler, erişim belirleyicileri (private, public, protected). Sınıf türetme, soyut sınıflar, arayüzler, static sınıf üyeleri. Kalıtım, sarmalama, çokbiçimlilik. Nesne yaratma ve yoketme, aduzayları, aykırı durumların yönetilmesi. Metot yükleme ve geçersiz kılma, container sınıflar, template sınıflar. Unified Modeling Language (UML) sınıf modeli.

Eşzamanlı ardışıl mantık. Flip-flop?lar. Senkron ve asenkron ardışıl devre modellleri. İki durumlu devreler: Mealy ve Moore Modelleri. Saatli ardışıl devrelerinin analizi. Ardışıl devre tasarımına giriş. Durum azaltma ve Atama. İki durumlu uyarım tabloları. Tasarım yordamı. Sayaç tasarımı. Yazmaçlar, sayaçlar ve hafıza ünitesi. Yazmaçlar, kaydıran yazmaçlar. eşzamansız sayaçlar. Eşzamanlı sayaçlar, ardışım zamanlaması. Algoritmik durum makineleri (ASM). ASM akış grafiği. Zamanlamanın dikkate alınması. Gerçekleştirme kontrolu. Ardışıl devrelerin VHDL ile kurulumu ve gerçeklenmesi.

Devre, akım, ve gerilim, güç ve enerji, Kirchoff akım ve voltaj kanunları. Devre elemanları ve devreler. Direnç devreleri: seri ve paralel dirençler, düğüm, örgü ve seri-paralel eşdeğerle devre analizi. Thevenin ve Norton eşdeğerleri. Üstdüşüm. Endüktans ve kapasitans, fiziksel karakteristikleri, pratikte kapasitör ve endüktör. Temel diyot kavramı: Zener diyot, Ideal diyot modelı, doğrultucu and dalgaşekillendirici devreler. Temel yükselteç kavramı, kaskat, ideal, ve farksal amplifiers, ofset voltajı, eğilimleme ve ofset akımı. Bipolar Junction Transistorler: Akım ve voltaj bağıntısı, emitter-ortak karakteristiği, pnp-BJT Geniş-Sinyal DC Devre Modelleri. Emiter-ortak yükselteç. Emiter İzleyici. İşlemsel Yükselteçler: ideal OPAmp, toplama noktası, tersleyici ve 3 terslemeyici yükselteçler, Doğrusaldışı bozulma, Farksal ve Ensturmentasyon Yükselteçleri, Tümlev ve Türev işlemcisi.

İşletim sistemi tanımı, basit sistemler, çoklu-programlama, zaman paylaşımı, kişisel bilgisayar sistemleri, parallel sistemler, süreçlere giriş, süreç takvimlendirme, süreç işlemleri, işbirlikçi süreçler, işlemler/süreçler arası iletişim, işkesme, süreç eşzamanlama, kritik-bölüm problemi, atom komutları, semafor, eşzamanlama problemleri, işlemci çizelgeleme, eşzamanlama kriterleri ve yöntemleri, çoklu süreçler ve gerçek zamanlı çizelgeleme, algoritma değerlenirmesi, kilitlenme, kilitlenmelerin tanımlanması ve kotarılması, kilitlenmelerden kaçınma ve kilitlenmelerin önlenmesi, kilitlenmelerin onarımı, bellek yönetimi ve sanal bellek, adres uzayı, Getir-Götür İşlemi, bellek ayırma, sayfalama, bölütleme, dosya sistemi, dosya kavramları, erişim yöntemleri,dizin yapıları.

Sayısal Hata. Doğrusal olmayan denklemlerin ve denklem takımlarının çözümü. Enterpolasyon ve extrapolasyon. Eğri uydurma. Sayısal türev ve sayısal integral. Bayağı diferansiyel denklemlerin çözümü.

Bilgisayara giriş: Bilgisayarın içi, İşlemci-RAM-ROM. 80x86 işlemcileri: kısa tarihçesi, yazmaçları, mov ve add komutları, program dilimleri, veri dilimleri, mantıksal ve fiziksel adresler, yıgıt, push ve pop, bayrak yazmacı, adres biçimleri. Assembler Dilinde Programlama: direktifler, .asm, .lst, .obj, .map, bağlayıcı ve .exe dosyaları, denetim aktarma komutları, veri tipleri ve veri tanımlaması. Aritmetik Mantık Komutları: işaretsiz çarpma ve bölme, işaretsiz, işaretli, bcd, paketli-bcd, ve ascii sayı dönüştürme, döndürme ve kaydırma komutları. Bios ve DOS programlama: bios ekran ve tuştakımı kesmeleri, int 21h dos işlev çağrıları, Makro tanımlama: fare tuş ve konum okuma. 8088 PC/XT genişleme slotu, 80286 ve ISA veriyolu, Bellek ve bellek arayüzü: EPROM, SRAM ve DRAM aygıtlar, adres kodçözücü devreler, İSA veriyolu bellek arayüzü. Bellek-haritali ve izole I/O yöntemleri ve aygıt arayüzleri: ISA veriyolu I/O adres kodçözücü ve basit I/O bağlantı-noktaları, Programlanabilir Çevre Arayüzü 8255 ıle LED nümerik-LED-gösterge, anahtar, basma-düğmesi, tuştakımı, adımlı motor arayüzleri. D/A çevirici, A/D çevirici, donanım kesmeleri: NMI ve INTR bacakları, kesme servısi ve TSR programlar. 8251 USART ile Seri-Veri-Haberleşmesı.

Bu ders öğrenciye veri tabanı temellerini tanıtır. İşlenen konular arasında aşağıdakiler vardır: Nesne-İlişki modeli; İlişkisel Model ve matematiksel temeli; SQL sorgulama dilinin en önemli özellikleri (temel yapısı, toplam fonksiyonlar, iç içe girmiş sorgulamalar, endeks tanımları, saklanan prosedürler ve fonksiyonlar, görüntüler, veritabanı modifikasyonu, alan sınırlamaları, uyulması gereken kurallar, tetikler, işlem tanımları, veri tanımlama dili, hak verilmesi, güvenlik), Datalaog ve QBE sorgulama dilleri, Nesne Yönelimli ve NesneIlişkisel veritabanları;2 İlişkisel veritabanı tasarım prensipleri (normal şekiller, fonksiyonel bağımlılıklar, ayrıştırma).

Algoritmaların tanımı ve özellikleri. Algoritmaların tasarımı, analizi ve gösterimi. Veri soyutlama. Sözde-kod tanımları. Hesaplama modelleri. Matemetiksel Bulgular: Fonksiyonların Büyüme Hızı, Asimptotik gösterimler. Tekrarlayan algoritmalar ve ilintili tekrarlayan bağlantılar üzerine çalışmalar (yerine koyma yöntemi, ardışık uygulama yöntemi, uzman yöntemi, tekrarlayan dallanma yöntemi). Algoritma tasarımı detayları: Brute-Force (ayrıntılı arama), Böl-ve-Yönet (Birleşik Dizin, İkili Arama Ağacı). Dinamik Programalama (Matris Zinciri Çarpımı, Ortak Dizilerin Uzunluğu, 01-Knapsack Problemi). Açgözlü Algoritmalar (Açgözlü Aktivite Seçici, Kesirli Knapsack problemi). Grafik Algoritmaları: Küme ve grafiklerin betimlenmesi. Açılım Öncelikli Arama, Derinlik Öncelikli Arama. En az mesafedeki dallanmalar. Tekkaynaklı en kısa yollar. En kısa yolların tüm çeşitleri.

şaretler, Sistemler, Sürekli- ve Ayrık-Fourier Analizi, z-dönüşümü, Örnekleme and Geriçatma, Sürekli- ve Ayrık zaman sistemleri, Geribeslemeli sistemler, Analog and Sayısal Süzgeçler, Durum uzayı, Doğrusal zamanda değişmez sistem analizi.

Sayma Teknikleri; Temel Sayma Prensibi, Permütasyon, Kombinasyon. Olasılık; olasılık kuralları, koşullu olasılık, Bayes Teoremi. Rasgele Değişkenler; Kesikli Rasgele Değişkenler, Sürekli Rasgele Değişkenler. Beklenen değer, varyans, standart sapma. Bağımsız rasgele değişkenler. Binom Dağılımı, Çoklu Binom Dağılımı, Poisson Dağılımı, Hipergeometrik Dağılım. Normal Dağılım, Binom Dağılımına Normal Dağılım Yaklaşmı. Betimsel İstatistik; veri kümesi, frekans dağılımı, histogram, frekans poligonu, eklemeli frekans dağılımı, ogiv. Genel Eğilim Ölçüleri; ortalama, ortanca değer, tepe değeri, standart sapma. Aralık tahmini. Güven aralığı

RISC mimarisine giriş, MIPS Komut Takımı, Komutların bilgisayarda betimlenmesi, Bağlayıcı, Altyordamların bilgisayar donanım desteği, Altyordama parametre aktarma, MIPS'te Anlık ve Değişmez işlenenler. Dallanma ve Atlamalarda adresleme, MIPS adresleme çeşitleri, MIPS Asembler programları. Tamsayı Aritmetik: Negatif sayıların gösterimi, Toplama ve Çıkarma, Mantıksal İşlemler, Aritmetik Mantık Biriminin yapılışı, Çarpım ve Bölme Algoritmaları, Kayar noktalı aritmetik algoritmaları. Tasarım başarımı ölçütleri: İşlemci başarımı, başarımın değerlendirilmesi. İşlemci Veri Yolu: Mantık Kuralları ve Zamanlama, tek saat çevrimli MIPS gerçekleşimi, Çok saat çevrimi gerçekleşimi için denetim birimi tasarımı. Sonlu Durum Makinaları (FSM) ve Mikroprogramlama. Ardışık düzen ile başarımın arttırılması. Ardışık düzenli veri yolu, Ardışık düzenli denetim. Veri sakıncaları, veri sakıncaları için denetim, veri sakıncalarının azaltılması, Dallanma sakıncaları, Kuraldışılar, ardışık düzenin başarımı.

Dersin kapsamı. Bilgisayar ağlarının amaçları. Bilgisayar ağlarının sınıflandırılması, özellikleri ve kullanımı. Bilisayar ağlarında katmanlar kavramı. Ses ve veri iletişiminin karşılaştırılması. Veri iletişimi esasları. İletişim kanallarının özellikleri. Gürültülü kanallar için Shannon kapasite formulü. İletim kanallarının alınan sinyaller üzerindeki etkisi. Tek, yarı, ve çift yönlü iletim. Kiplenimin amacı ve çeşitleri. Çoklama teknikleri: Frekans bölümlü çoklama, zaman bölümlü çoklama, istatistiksel çoklama, dalga bölümlü çoklama. DTE ve DCE ile veri iletişim sistemi. Anuyumlu ve zamanuyumsuz veri iletimi. Veri iletiminde Manchester kodlaması. Modemler ve telefon ağı üzerinden veri iletiminde kullanımları. Sayısal Kullanıcı Hatları (DSL). Katmanlı ağ mimarisi: Temel kavramlar. Bilgisayar ağları mimarisi için referans modelleri. OSI Temel Referans Modeli, yedi katmanı ve katmanların fonksiyonları. Anahtarlama teknikleri: Çevrim anahtarlama, paket anahtarlama, mesaj anahtarlama. Veri bağlantı katmanı özellikleri. ATM iletişim ağları ve özellikleri. Yerel ağlar, kapsamları, topolojileri ve kullanımları. Ethernet yerel ağları. Ortam erişim yöntemleri ve Ethernet?te CSMA/CD erişim yöntemi. İnternet mimarisi. TCP/IP protokolleri. IPv4 ve IPv6 protokolleri. İnternet?te adresleme ve yönlendirme. IP adres sınıfları. ARP protokolu ve IP adresini fiziksel adrese çevirme. TCP ve UDP protokolleri. TCP?de akış ve tıkanıklık denetimi. Kablosuz yerel ağlar. IEEE 802.11 kavramları: Erişim noktası, dağıtım sistemi, mobil istasyonlar. Altyapılı ve geçici kablosuz yerel ağlar. Kullanıcı hareketliliğini destekleme. 802.11 çalışma şekilleri: PCF, DCF. 6 Kablosuz yerel ağlarda DSSS, FHSS, kızılötesi ile iletim teknikleri. Hücresel ağlar: GSM ağlarının yapı ve özellikleri.

Bu ders öğrenciye veri tabanı temellerini tanıtır. İşlenen konular arasında aşağıdakiler vardır: Nesne-İlişki modeli; İlişkisel Model ve matematiksel temeli; SQL sorgulama dilinin en önemli özellikleri (temel yapısı, toplam fonksiyonlar, iç içe girmiş sorgulamalar, endeks tanımları, saklanan prosedürler ve fonksiyonlar, görüntüler, veritabanı modifikasyonu, alan sınırlamaları, uyulması gereken kurallar, tetikler, işlem tanımları, veri tanımlama dili, hak verilmesi, güvenlik), Datalaog ve QBE sorgulama dilleri, Nesne Yönelimli ve NesneIlişkisel veritabanları;2 İlişkisel veritabanı tasarım prensipleri (normal şekiller, fonksiyonel bağımlılıklar, ayrıştırma).

Programlama dillerinin ve kavramlarının evrimi. Programlama dillerinin sözdizim ve anlam bilimi. Ortambağımsız gramerler. Sözcük çözümlemesi. Sözdizim çözümlemesi. Yukarıdan-aşağı ve aşağdan-yukarı ayrıştırma. LR ayrıştırma tabloları. İsimler, etki alanı ve ömür. İfadeler. Deyimler. Altprogram bağlantısı. Altprogram çağırmalarının yığıt ile gerçekleştirilmesi. Parametre geçme yöntemleri. Nesne yönelimli kavramları. Kalıtım gerçekleştirilmesi: sanal metod tabloları. Eşzamanlılık. İstisna kotarması. Fonksiyonel veya mantık programlama.

Bilgisayar mühendisliği öğrencileri, mezun olabilmek için, ikinci ve/veya üçüncü yılın sonundaki yaz tatili dönemlerinde, 40 tam iş gününü kapsayan staj sorumluluklarını yerine getirmek zorundadırlar. Staj dersi ile ilgili kurallar bölüm tarafından belirlenir ve ögrenci stajına bölümün bilgisi ve onayı çerçevesinde başlar ve tamamlar.

Matematiksel temeller ve anafikir. Formal diller ve gramerlerin temelleri. Gramerlerin Chomsky hiyerarşisi. Belirleyici ve belirleyici olmayan sınırlı özdevinirler. Sınırlı özdevinirlerin minimizasyonu. Düzenli gramerler ve düzenli diller. Altbasımlı özdevinirler. Bağlam duyarsız gramerler. Chomsky kalıbı. Greibach kalıbı. Altbasımlı özdevinirler?in ve Bağlam duyarsız gramerler?in eşdeğerliliği. Ayrışma?ya giriş.

Yazılım hayat döngüsü ve yazılım geliştirimindeki aşamalar: Proje zamanlamaları, olurluluk çalışmaları, analizler, gereksinimler, tasarım, gerçekleştirim, test, nitelik güvencesi, dökümantasyon, bakım. Yönetim sorunları: Planlama, organizasyon, kontrol. Biçimsel özellik teknikleri, yapısal programlama, birimsel sistemtasarımı ve diğer güncel yazılım konuları da dersin içeriği kapsamındadır.

Dördüncü sınıf öğrencileri, bölümden bir fakülte üyesinin koordinasyonu altında proje tamamlamak ve sunmaktan sorumludurlar. Her ögrenci kendi projesini hazırlar. Proje dersinin amacı ögrenciye araştırma yoluyla belli bir Bilgisayar mühendisliği konusunun anlaşılmasına ışık tutmaktır. Proje aynı zamanda lisans eğitimi süresince alınan bilgi ve tecrübenin profesyonel bir uygulamada test edilmesine olanak verir. Proje araştırma konuları gözetleyici öğretim görevlileri danışmanlığında seçilir